“Có trường hợp bán nhà 10 tỷ đồng kê khai 500 triệu”

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, theo quy định của luật thuế và Nghị định 12, Nghị định 65 của Chính phủ và Thông tư 92 do Bộ Tài chính ban hành, người nộp thuế chuyển nhượng bất động sản phải kê khai thuế trên hợp động đúng với giá hai bên đã thỏa thuận, nếu thấp hơn thì tính theo bảng giá đất tại thời điểm nộp thuế.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, thời gian vừa qua, Bộ Tài chính ghi nhận “có sự trốn thuế, trục lợi về thuế” trong lĩnh vực này nên Bộ đã có văn bản chỉ đạo cơ quan thuế siết chặt thu thuế đúng giá trị mua bán, qua đó gián tiếp chống đầu cơ bất động sản.

Cụ thể, Bộ trưởng cho biết, trong 5 tháng tổng thu thuế từ chuyển nhượng bất động sản đạt 16.200 tỷ đồng, vượt thu cùng kỳ năm ngoái 6.600 tỷ đồng.

“Đáng chú ý, có trường hợp chỉ kê khai 500 triệu đồng, sau đó được cơ quan thuế giải thích thì kê khai lại 10 tỷ đồng, gấp đến 20 lần. Thậm chí có trường hợp gấp 40 lần. Còn bình quân chung mức kê khai lại tăng 6 lần”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho hay.

Bộ trưởng Tài chính nhấn mạnh đây là một vấn đề cần thực hiện đúng quy định của pháp luật. Bộ Tài chính đã có công điện nghiêm cấm cán bộ thuế nhũng nhiễu, gây phiền hà cho dân. Việc này cũng nhằm “tiền phòng, hậu kiểm” để tránh các vụ án hình sự xảy ra.

Người đứng đầu ngành tài chính khẳng định, nếu có tình trạng cơ quan thuế nhũng nhiễu, lót tay, trục lợi, hối lộ thì sẽ xử xử lý nghiêm.

“Bộ Tài Chính cũng sẽ đề nghị các địa phương xây dựng hệ số điều chỉnh, xây dựng dữ liệu về mua bán bất động sản để minh bạch hơn trong quá trình thu thuế chuyển nhượng bất động sản”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết thêm.

Trước đó, trong phiên thảo luận ngày 01/6, đại biểu Phan Thái Bình, đoàn ĐBQH Quảng Nam đã nêu ra một số bất cập trong việc chống thất thu thuế kinh doanh chuyển nhượng bất động sản.

Theo đại biểu, tình trạng “bán nhà 2 giá”, tức là giá thực tế cao hơn nhiều giá kê khai trong kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản còn phổ biến, gây thất thu ngân sách.

Ông cho biết, để khắc phục tình trạng này, Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo cơ quan thuế các cấp và các cơ quan liên quan như tổ chức hành nghề công chứng, thực hiện các biện pháp chống thất thu thuế trong kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản; hướng dẫn người dân, doanh nghiệp kê khai đúng giá chuyển nhượng bất động sản, bước đầu nâng cao hiệu quả quản lý, đảm bảo nguồn thu ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, theo đại biểu, các chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế thời gian qua còn chung chung, chưa giải quyết triệt để tận gốc vấn đề.

Bên cạnh đó, đại biểu Phan Thái Bình cũng cho rằng cơ quan thuế hiện nay không có cơ sở pháp lý rõ ràng để công nhận hoặc không công nhận mức giá kê khai trong hợp đồng công chứng là giá hợp đồng thực tế. Chính vì vậy, việc áp dụng biện pháp để chống thất thu thuế trong hợp đồng kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản ở địa phương là không thống nhất, mỗi nơi, mỗi người áp dụng một kiểu.

Từ phản ánh của cử tri, đại biểu cho biết, một số cơ quan thuế ở các huyện có biểu hiện tùy tiện trong việc áp dụng giá bất động sản tính thuế. Nhiều nơi yêu cầu phải áp dụng mức giá tính thuế cao hơn 1,2 đến 1,5 lần, thậm chí có nơi gấp 2 lần mới giải quyết hồ sơ. Nếu không thực hiện thì sẽ “ngâm” hồ sơ, mời lên làm việc nhiều lần hoặc trả hồ sơ vì cho rằng, giá trong hợp đồng chưa sát với giá thị trường theo khảo sát.

“Tuy nhiên, căn cứ nào xác định giá hợp đồng sát với giá thị trường và áp dụng giá tính thuế cao hơn giá nhà nước quy định thì cơ quan thuế không chỉ ra”, đại biểu Phan Thái Bình phản ánh và cho rằng, việc chỉ đạo chung chung, không có giải pháp rõ ràng về pháp lý đã vô tình dẫn đến nguy cơ là công cụ phương tiện, để một số cơ quan, cán bộ có điều kiện nhũng nhiễu, trục lợi, tham nhũng tiêu cực, gây khó người dân.